Паянхи ир тӗлне 4 округри ялсенче шыв-шур сарӑлнӑ: Патӑрьел, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Ҫӗрпӳ. Хӑш-пӗр ялта урам тӑрӑх шыв вӑйлӑ юхать. Вӗсенче пӑрӑхсене тасатаҫҫӗ, канавсем чаваҫҫӗ.
Хальхи вӑхӑтра республикӑра тивӗҫлӗ службӑсем юр мӗнле ирӗлнине, юханшывсем ҫыранран тухнипе тухманнине тӗрӗслесе тӑраҫҫӗ. Сӑрта, Атӑлта тата Мӑн Ҫавалта стационар посчӗсенче тӗрӗслев йӗркеленӗ.
Лару-тӑру япӑх аталанас тӑк 17 округри 57 ял-салана шыв-шур илме пултарать. Ҫапла пӗлтернӗ ЧР Элтеперӗ Олег Николаев.
Шупашкарта пурӑнакан Ефросиния Александрова паян 100 ҫул тултарнӑ.
Ефросиния Александровна Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Пайкилт ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ҫулӗсенче ҫурлапа ыраш вырнӑ, ҫӑматӑ йӑваланӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн вӑл Шупашкара килсе ӗҫе вырнаҫнӑ.
Шупашкарти пир-авӑр комбинатӗнче пир тӗртекенте вӑл нумай ҫул ӗҫленӗ. «Ҫавӑнтах куҫ вӑйӗ чакрӗ, унтан ӗҫлеме пӑрахрӑм», — каласа кӑтартнӑ кинемей.
Ефросиния Александровнӑн ачи-пӑчи ҫук. Ӑна паян ҫывӑх тӑванӗсенчен пӗрин хӗрӗ пӑхать.
«Тӑван ҫӗршыв ывӑлӗсем» офицерсен юлташлӑхӗ Шупашкарти ҫӗнӗ урама Ҫӗрпӳ районӗнчен тухнӑ Александр Викторов генерал-полковник ятне пама сӗннӗ. Вӗсем ЧР Элтеперӗпе Олег Николаевпа Мускавра тӗл пулнӑ чухне ку ыйтӑва ҫӗкленӗ.
Ҫитес ҫул Александр Викторов ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитет. Вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче Курск ҫапӑҫӑвне те хутшӑннӑ. 1944 ҫулта ӑна Ӗпхӳри ҫар училищине янӑ, кун хыҫҫӑн вӑл ҫӗршыв чиккине хураллакансен ҫарӗнче службӑра пулнӑ. Александр Григорьевич 2003 ҫулта Питӗрте вилнӗ. Юлашки ҫулсенче вӑл унта пурӑннӑ.
ЧР культура министрӗ Йӗпреҫ, Муркаш, Вӑрмар, Етӗрне тата Тӑвай округӗсен пуҫлӑхӗсене автоклуб уҫҫисене панӑ. Аякри пӗчӗк ялсенче клуб ҫук. Ҫур ҫулта автоклубпа 30 пин ытла ҫын усӑ курнӑ.
Республикӑра унашкал темиҫе клуб туянма палӑртнӑ.
Пӗлтӗр 3 автоклуб туяннӑ. Вӗсене Ҫӗрпӳ, Элӗк тата Ҫӗмӗрле округӗсене ӑсатнӑ.
Чӑваш Енри муниципаллӑ округсенче тӗллевлӗ вӗренме кӗрекенсене унччен уйӑхсерен сахалтан та 500 тенкӗ стипенди тӳленӗ. Халӗ студентсене 3 е 5 пин тенкӗрен ытларах тӳлени пирки «Чӑваш Ен калаҫать» телеграмм-канал пӗлтерет.
Тӗллевлӗ вӗренессипе ҫыхӑннӑ программӑра студентсене пурӑнмалли вырӑнпа тивӗҫтересси те пур-мӗн. Ӗҫлеме вырнаҫас текен ҫамрӑксене хальлӗхе Улатӑр, Вӑрнар, Хӗрлӗ Чутай, Пӑрачкав, Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗсем ҫеҫ ку ҫӑмӑллӑхпа пулӑшма хатӗр. Ҫитес вӑхӑтра пур округӑн та ҫавӑн пек пулӑшмалла.
Тӗллевлӗ вӗренмелли программӑна хутшӑнас кӑмӑллисем валли 2025-2028-мӗш ҫулсенче 891 вырӑн пӑхса хӑварнӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакан 1600 ҫемье ял ипотекипе усӑ курса пӳрт лартнӑ (хӑшӗсем, тен, ахӗррине туяннӑ пулӗ).
Пирӗн республикӑра пурӑнакансем ял ипотекин программипе усӑ курса 3 миллиард тенкӗ ыла укҫа илнӗ.
Программа пирӗн патра 2020 ҫултанпа ӗҫлет. Россельхозбанкӑн специалисчӗсем сӑнанӑ тӑрӑх, Ҫӗрпӳ, Вӑрнар тата Шупашкар муниципаллӑ округӗсенче пурӑнакансем округӗсенче пурӑнакансем ял ипотекипе ыталах усӑ курнӑ.
Хула ҫумӗнче ҫурт туянакансенчен ытларахӑшӗ — ҫамрӑксем. Вӗсем хулара хваттер туяниччен ялта ҫут-йӗр ҫавӑрма кӑмӑллаҫҫӗ. Экспертсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ку вӑл ҫӑмӑллӑхлӑ кредит панипе ҫеҫ мар, ялта инфраструктура вӑйлӑ аталаннипе те ҫыхӑннӑ. Кӑҫал Чӑваш Енри ял территорийӗсене аталантарма хыснаран 10 млрд тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Ку цифрӑна республикӑн вице-премьерӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов асӑнса хӑварнӑ.
Вӑрмарсем паттӑр ентешне, ятарлӑ ҫар операцийӗнче пуҫ хунӑ Владимир Сергеева асӑнса йӗлтӗр йӗрӗ ҫине тухнӑ.
Телеграмри «Чӑваш Ен калаҫать» каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, Пати ялӗн маттур ывӑлӗ – йӗлтӗрпе чупассипе Раҫҫей спорт мастерӗ, Паттӑрлӑх орденӗн кавалерӗ, аслӑ лейтенант.
«Вӑл такӑрлатса ӑсталӑхне туптанӑ йӗлтӗр йӗрне хӗл каҫипех Чупай шкулӗнче вӗренекенсем якатаҫҫӗ.
Пухӑннисем малтанах паттӑр ентешне халалланӑ асӑну хӑми умне чӗрӗ чечексем хучӗҫ», – пӗлтернӗ хыпарта.
Старта Вӑрмар округӗнчи йӗлтӗрҫӗсемпе пӗрлех Шупашкар, Канаш хулисенчен, Кӳкеҫ поселокӗнчен, Ҫӗрпӳ, Тӑвай тӑрӑхӗнчен килнӗ спортсменсем те тухнӑ.
Ҫӗнтерӳҫӗсене дипломсемпе, медальсемпе, хаклӑ парнесемпе чысларӗҫ.
Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнче пурӑнакан 68 ҫулти арҫынна пӗрле кун кунлакан хӗрарӑмӑн 10-ри мӑнукне ясар шухӑшсемпе тапӑннӑшӑн суд тунӑ. Судья ӑна ҫирӗп режимлӑ колоние 13 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Суд палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак арҫын хӗрарачапа шыва кӗме ҫӳренӗ. Ҫавӑн чухне, пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче, вӑл хӗрачана ясар шухӑшпа икӗ хутчен тапӑннӑ. Арҫын хайӗн айӑпне йышӑнман. Анчах суд хӗрача, кӳнтеленсем каланине шута илсе унӑн айӑпне ҫирӗплетнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан, Ҫӗрпӳ районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Паваркасси ялӗнче пурӑнакан Поликарп Фёдоров паян 95 ҫул тултарать. 2021 ҫулхи ҫулларанпа арҫынна Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӑн социаллӑ ӗҫченӗ пӑхса тӑрать.
Поликарп Фёдорович мӑшӑрӗпе Серафима Васильевнӑпа (хӗрарӑм 2019 ҫулта пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ) виҫӗ ывӑл ӳстернӗ. Паян мучие 5 мӑнукӗ тата мӑнукӗн 7 ачи савӑнтараҫҫӗ.
Наталия Митрофанова социаллӑ ӗҫчен пӗлтернӗ тӑрӑх, Фёдоровсем ывӑлӗсене ырӑ ҫын пулма вӗрентнӗ. Кинӗсем те ҫавӑн пек. Ватӑ ҫын патне ачисем кашни кунах пырса ҫӳреҫҫӗ. Ывӑлӗсенчен пӗри ватӑ ашшӗне пӑхма тесе нумаях пулмасть ӗҫӗнчен пӑрахнӑ.
«Поликарп Фёдорович унччен мана кашни кӗҫнерникунсерен кукӑль пӗҫерсе кӗтсе илетчӗ», — каласа кӑтартать социаллӑ ӗҫчен. Халӗ арҫын сусӑр кӳмипе ҫӳрет те кил тӗрӗшӗнчи ӗҫе хӑй тӗллӗн пурнӑҫлаймасть. Апла пулин те вӑл пурнӑҫа юратать, пуринпе те ӑшӑ кӑмӑллӑ, мӑшӑрӗпе 65 ҫул тату та килӗшӳллӗ пурӑннине, унпа пӗрмаях чӑваш театрне спектакльсем курма, ҫулла вара Ҫӗрпӳ ярмӑрккине кайнине хавасланса аса илет.
Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнчи Тури Шурҫырма ялӗнче пурӑнакан 57-ри арҫын тӗрмерен 2018 ҫулта тухнӑ. Вӑл унта ашшӗне хӗнесе вӗлернӗшӗн ларнӑ.
Арҫын каллех суд сакки ҫине ларӗ. Хальхинче - амӑшне вӗлернӗшӗн.
Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче вӑл килӗнче 81 ҫулти амӑшне хӗнесе пӗтернӗ. Ватӑ хӗрарӑм тепӗр эрнерен реанимацире вилнӗ.
+3.3 °C